PHỤNG VỤ THÊM SỨC 

“Nhờ ơn Bí tích Thêm Sức, các tín hữu gắn bó với Hội Thánh cách hoàn hảo hơn và được dư đầy sức mạnh đặc biệt của Chúa Thánh Thần; do đó, họ càng có bổn phận khẩn thiết hơn phải loan truyền và bảo vệ đức tin bằng lời nói và việc làm, như những chứng nhân đích thực của Chúa Kitô (LG 11)” (GLHTCG 1285)

Phụng vụ Thêm Sức là việc đức giám mục hay thừa tác viên linh mục đặt tay, xức dầu thánh và đọc lời Thêm Sức để ban ơn Thánh Thần.

I.  NGHI THỨC THÊM SỨC

Trong những thế kỷ đầu, Giáo Hội thường ban Thánh Tẩy cho người lớn nên Thêm Sức gắn liền với Thánh Tẩy, đến nỗi thời đó chưa có danh từ chuyên môn để chỉ bí tích Thêm Sức, mà chỉ biết Thánh Tẩy là được đặt tay (và xức dầu) ban Thánh Thần ngay sau đó.

Vào những thế kỷ sau (V-XII), khi Giáo Hội phát triển, việc Rửa Tội được cử hành ở các họ đạo nhưng việc đặt tay và xức dầu ban Thánh Thần lại dành cho giám mục để biểu thị sự hiệp thông trong Hội Thánh.

Mặc dù Bí tích Thêm Sức được cử hành độc lập song vẫn gắn liền với Bí tích Thánh Tẩy qua các diễn tiến sau đây :

1)  Tuyên xưng đức tin Thánh Tẩy :

“Khi Bí tích Thêm Sức được cử hành tách khỏi Bí tích Thánh Tẩy như trong nghi lễ Rôma, phụng vụ bí tích bắt đầu bằng việc lặp lại lời hứa khi lãnh nhận Bí tích Thánh Tẩy và việc tuyên xưng đức tin của người sắp nhận Bí tích Thêm Sức. Điều này nhấn mạnh Bí tích Thêm Sức đi liền với Bí tích Thánh Tẩy (x. PV 7). Khi một người trưởng thành chịu Bí tích Rửa Tội, họ sẽ lãnh nhận ngay sau đó Bí tích Thêm Sức và tham dự vào Bí tích Thánh Thể” (GLHTCG 1298).

• Đức giám mục mời gọi :

“Vậy giờ đây trước khi lãnh nhận Chúa Thánh Thần, các con hãy tuyên xưng đức tin mà chính các con hay cha mẹ và những người đỡ đầu đã cùng với Hội Thánh tuyên xưng, khi các con lãnh nhận Bí tích Thánh Tẩy” (Nghi thức bí tích Thêm Sức ).

• Lời hứa khi chịu Bí tích Rửa Tội là tuyên hứa từ bỏ ma quỷ, tội lỗi và cám dỗ, đồng thời tuyên xưng đức tin vào một Thiên Chúa duy nhất có Ba Ngôi.
• Đức giám mục kết luận :

“Đó là đức tin của chúng ta, đó là đức tin của Hội Thánh, chúng ta hãnh diện tuyên xưng đức tin ấy trong Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta”.

2)  Lời nguyện xin Chúa Thánh Thần :

Phụng vụ Rôma có một lời nguyện xin Chúa Thánh Thần trước khi bắt đầu nghi thức chính yếu của Bí tích Thêm Sức. Đức giám mục vừa đọc lời nguyện, vừa đặt tay trên những người sắp Thêm Sức. Cử chỉ này tuy không phải là dấu chỉ cốt yếu của Bí tích Thêm Sức nhưng lại cần thiết để hiểu ý nghĩa việc trao ban Thánh Thần. Các linh mục phụ giúp giám mục xức dầu cũng tham gia việc đặt tay này.

“Lạy Thiên Chúa toàn năng, là Cha Đức Giêsu Kitô Chúa chúng con, Chúa đã tái sinh các tôi tớ Chúa đây bởi nước và Thánh Thần khi giải thoát họ khỏi tội lỗi, thì lạy Chúa, xin ban Chúa Thánh Thần, Đấng An Ủi đến trong những người này; xin ban cho họ thần trí khôn ngoan và thông hiểu, thần trí lo liệu và sức mạnh, thần trí suy biết và đạo đức; xin ban cho những người này đây ơn kính sợ Chúa. Nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con”.

3)  Đặt tay và xức dầu thánh :

• Nghi thức chính yếu của Bí tích Thêm Sức được trao ban bằng việc xức dầu thánh trên trán, đồng thời với việc đặt tay và đọc lời này : ‘… Hãy nhận lấy ấn tín ơn Chúa Thánh Thần’”(GLHTCG 1300).

“Truyền thống công giáo đã làm đúng, khi coi việc đặt tay là nguồn gốc của Bí tích Thêm Sức, là phương thế lưu truyền hồng ân Thánh Thần trong Hội Thánh. Để biểu thị rõ hồng ân Thánh Thần, ngoài việc đặt tay, Hội Thánh đã sớm thêm nghi thức Xức Dầu. Việc xức dầu này làm nổi bật danh xưng Kitô hữu là ‘người được xức dầu’; danh xưng bắt nguồn từ chính Đức Kitô, ‘Đấng được Thiên Chúa dùng Thánh Thần mà xức dầu tấn phong’ (Cv 10,38). Nghi thức Xức Dầu này được giữ đến nay trong nghi lễ Đông cũng như Tây Phương. Giáo Hội Đông Phương gọi bí tích này là Bí tích Dầu Thánh. Giáo Hội La Tinh gọi là Bí tích Thêm Sức, vì bí tích này vừa xác nhận Bí tích Thánh Tẩy, vừa củng cố ân sủng Thánh Tẩy”. (GLHTCG 1289)

• Có một nghi thức quan trọng và gắn liền với Bí tích Thêm Sức nhưng được cử hành trước, đó là nghi thức thánh hiến dầu do giám mục cử hành vào sáng ngày thứ Năm Tuần Thánh.
• Sau khi trao ban bí tích, giám mục chúc bình an : “Bình an của Chúa ở cùng con” để diễn tả sự hiệp thông trong Hội Thánh giữa vị giám mục với toàn thể tín hữu.

II.  Ý NGHĨA VÀ ÂN SỦNG THÊM SỨC

“Hiệu quả của Bí tích Thêm Sức là người tín hữu được nhận Chúa Thánh Thần một cách đặc biệt, như ngày xưa các tông đồ đã nhận được trong ngày lễ Ngũ Tuần” (GLHTCG 1303).

Khi chịu Thánh Tẩy, người Kitô hữu đã đón nhận Chúa Thánh Thần, nguồn gốc sự sống mới, nhưng ơn Thánh Thần phát triển tuần tự theo thời gian và sự tăng trưởng của đức tin Kitô hữu. Cũng như Chúa Giêsu ngay từ giây phút hiện hữu đầu tiên đã sống dưới sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần, nhưng mãi tới ngày hoạt động công khai thì Chúa Thánh Thần mới hiện xuống để chính thức công bố sứ mệnh của Người. Ngay từ buổi chiều lễ Vượt Qua, Hội Thánh đã đón nhận Chúa Thánh Thần, nhưng mãi tới buổi sáng lễ Ngũ Tuần, Chúa Thánh Thần mới làm cho Hội Thánh hoạt động công khai. Thế nên có thể nói mầu nhiệm Vượt Qua là lễ Rửa Tội của Hội Thánh và ngày Hiện Xuống là lễ Thêm Sức của Hội Thánh.

Bí tích Thêm Sức làm tăng trưởng và đào sâu ơn Bí tích Thánh Tẩy :

• Giúp chúng ta đi sâu vào tình nghĩa tử gọi Thiên Chúa là Cha (Rm 8,15).
  • Giúp kết hiệp mật thiết với Chúa Kitô hơn.
• Gia tăng các ơn Chúa Thánh Thần trong chúng
  • Giúp liên kết trọn vẹn với Hội Thánh hơn.
  • Giúp làm chứng cho Chúa Kitô.

Bí tích Thêm Sức ghi một ấn tích thiêng liêng của Chúa Thánh Thần không thể tảy xóa nên chỉ chịu một lần (dấu ấn trưởng thành).

III.  NGƯỜI BAN VÀ NGƯỜI NHẬN

• Thừa tác viên thông thường của Bí tích Thêm Sức là Đức Giám Mục. Ngoài ra những linh mục nào được ủy quyền có thể ban Bí tích Thêm Sức hoặc khi linh mục Rửa Tội cho người lớn, thì cứ sự thường, được quyền ban Bí tích Thêm Sức ngay sau đó, hoặc khi có người tín hữu nào đang nguy tử mà chưa nhận Bí tích Thêm Sức.

• Trẻ em đến tuổi biết phán đoán (không hẳn là tuổi trưởng thành) được quyền lãnh nhận Bí tích Thêm Sức, hoặc trong trường hợp nguy tử, Hội Thánh vẫn ban bí tích này cho trẻ em dù chưa đến tuổi biết phán đoán. Như thế người lớn khi lãnh nhận Bí tích Thánh Tẩy thì phải được lãnh nhận Bí tích Thêm Sức là một trong ba bí tích khai tâm Kitô giáo.

“Thiếu Bí tích Thánh Thể và Thêm Sức, Bí tích Thánh Tẩy chắc chắn thành sự và hữu hiệu, nhưng việc khai tâm Kitô giáo chưa trọn vẹn” (GLHTCG 1306).

• Để lãnh nhận Bí tích Thêm Sức, người tín hữu phải hiểu biết giáo lý, phải ở trong tình trạng ân sủng, nghĩa là sạch tội. Cũng như Bí tích Thánh Tẩy, nên có một người đỡ đầu để được trợ giúp trong đời sống thiêng liêng, nên chọn chính người đỡ đầu Rửa Tội để nhấn mạnh sự thống nhất của hai bí tích này.

IV.  MỤC VỤ GIÁO LÝ

1* Chỉ một Chúa, một đức tin và một phép Rửa.

Cần giúp các em nhận thức đức tin khi lãnh nhận Bí tích Thêm Sức cũng là đức tin của Bí tích Thánh Tẩy khi xưa. Đức tin của các em khi xưa không phải là hành vi cá nhân nhưng là đức tin của Hội Thánh. Chính trong đức tin đó mà các em đã được Rửa Tội, được tiếp tục nuôi dưỡng. Trước khi nhận Bí tích Thêm Sức, các em phải tự mình tuyên xưng đức tin. Khi tuyên xưng lại đức tin Thánh Tẩy là giúp các em ý thức điều đã cam kết ngày xưa bây giờ trổ sinh hoa trái khi nhận Bí tích Thêm Sức.

2* Đức tin tông truyền :

Cử chỉ đặt tay ban Bí tích Thêm Sức, nhất là do chính đức giám mục ban, luôn mang tính tông truyền. Đức tin mà các em vừa tuyên xưng không phải do một ai đó nghĩ ra, nhưng được truyền lại từ các tông đồ qua cử chỉ đặt tay trên những giám mục kế vị. Các tông đồ là những chứng nhân trực tiếp của mầu nhiệm Tử Nạn và Phục sinh của Chúa Kitô. Xác tín đó được truyền lại đến chúng ta ngày nay, trước sau như một, vì tính tông truyền của Hội Thánh.

3* Học giáo lý là việc khai tâm Kitô giáo :

Cần giúp các em sắp chịu Thêm Sức hiểu rõ Truyền thống Đông Phương và Tây Phương khác nhau, nguyên thủy Thánh Tẩy và Thêm Sức là một ‘bí tích kép’ (thánh Síp-ri-a- nô), nhưng dần dần giám mục không thể hiện diện nên đưa đến hai cách giải quyết. Nghi lễ Đông Phương vẫn giữ thói quen kết hợp hai bí tích trên và ban quyền Thêm Sức cho linh mục rửa tội trẻ em cũng như người lớn. Trong việc Rửa Tội trẻ em, nghi lễ Tây Phương tách ra để dành quyền cho giám mục và để cho thấy họ liên kết với Hội Thánh; bù lại, xức dầu 2 lần : lần đầu xức dầu thánh trên đỉnh đầu do linh mục rửa tội để biểu thị sự tham dự vào ba chức năng của Đức Kitô, lần thứ hai do giám mục xức trên trán để kiện toàn ân sủng Thánh Tẩy (x.GLHTCG 1290).

Liên kết Thêm Sức với Thánh Tẩy để các em hiểu tiến trình khai tâm Kitô giáo của truyền thống Hội Thánh tiên khởi, và việc tách Thêm Sức ra khỏi Thánh Tẩy cũng vì khi xưa các em còn sơ sinh nên phải chờ học giáo lý để lãnh Bí tích Thêm Sức như để kết thúc tiến trình khai tâm.

4* Dấu ấn trưởng thành :

Khi lãnh nhận Thêm Sức, các em được gọi là “những người được xức dầu”, được tham dự tích cực vào sứ mạng Chúa Kitô, và tràn đầy Thánh Thần để đời sống các em tỏa hương thơm Chúa Kitô. Ấn tín Chúa Thánh Thần nhắc nhớ các em từ nay hoàn toàn thuộc về Chúa Kitô, sẽ không phai mờ nên chỉ chịu Thêm Sức một lần trong đời.

Nếu Bí tích Thánh Tẩy nhấn mạnh đến việc tha tội và ơn làm con Thiên Chúa, thì Bí tích Thêm Sức là chìa khoá mở cho chúng ta kho tàng hồng ân của Chúa Thánh Thần, và làm cho chúng ta trở thành những phần tử can đảm và nhiệt thành của Hội Thánh truyền giáo.

TÓM LƯỢC :

1* H. Phụng vụ Bí tích Thêm Sức là gì ?

-T. Phụng vụ Thêm Sức là việc đức giám mục hay thừa tác viên linh mục đặt tay, xức dầu thánh và đọc lời Thêm Sức để ban ơn Thánh Thần.

2* H. Nghi thức chính yếu của Bí tích Thêm Sức là gì ?

-T. Nguyên thủy từ thời các tông đồ, cử chỉ chính yếu khi Thêm Sức là việc đặt tay, rồi Hội Thánh đã sớm thêm vào bí tích này việc xức dầu thánh và lời đọc: “Hãy nhận lấy ấn tín ơn Chúa Thánh Thần”.

3* H. Bí tích Thêm Sức ban cho ta những ơn gì ?

-T. Bí tích Thêm Sức không ban cho ta những gì mới nhưng là làm triển nở những ơn đã lãnh nhận trong Bí tích Thánh Tẩy. Đó là đi sâu vào tình nghĩa tử với Thiên Chúa là Cha trong Đức Kitô, Con Thiên Chúa, và nhờ quyền năng Chúa Thánh Thần mà rao giảng và làm chứng cho điều mà mình đã lãnh nhận.

CẦU NGUYỆN :

Lạy Thánh Thần Thiên Chúa, Tình Yêu rất tinh tuyền ! Xin hãy xuống trong đêm đen tăm tối của chúng con, vì ước muốn đang cầm giữ,

niềm đau đang dằn vặt chúng con.

Lạy Thánh Thần bình an, Tình Yêu rất tinh tuyền ! Hỡi Tình Yêu đơn nhất,

Xin biến chúng con thành mồi ngon của Ngài, Xin uốn nắn tính kiêu ngạo,

băng bó các vết thương của chúng con.

Bằng sức mạnh của Ngài, xin đến thiêu đốt chúng con. Hỡi làn hơi Thiên Chúa, ngọn lửa ban niềm vui !

Lạy Thánh Thần Thiên Chúa, Tình yêu rất tinh tuyền ! Xin hãy xuống trong đêm đen tăm tối của chúng con,

vì xác thịt đang cầm giữ, thời gian đang dằn vặt chúng con.

Lạy Thánh Thần trời cao, Tình yêu rất tinh tuyền !

(Jean-Claude Renard)

PHỤNG VỤ THÁNH THỂ

“Bí tích Thánh Thể hoàn tất tiến trình khai tâm…(đồng thời) là nguồn mạch và tột đỉnh của đời sống Kitô hữu”

(GLHTCG 1322.1324)

Bí tích Thánh Thể là dấu chỉ Chúa Giêsu đã lập để tiếp tục hy lễ thập giá và để ban Mình Máu Người dưới hình bánh rượu làm của nuôi thiêng liêng cho con người.

“Eucharistia” là  tiếng  Hy  Lạp  có  nghĩa  : “tạ ơn”. Những Kitô hữu tiên khởi đã dùng từ này để chỉ Bí tích Thánh Thể. Việc cử hành mầu nhiệm Chúa Giêsu chịu chết và sống lại vào mỗi ngày Chúa Nhật đối với các Kitô hữu tiên khởi là một nghi lễ ‘tưởng niệm và tạ ơn’. Các bí tích khác chuyển ơn cứu độ, trong khi đó Bí tích Thánh Thể ban cho chúng ta chính Chúa là nguồn ơn cứu độ.

I.  THIẾT LẬP BÍ TÍCH THÁNH THỂ

Chúa Giêsu đã thiết lập Thánh Thể trong khung cảnh một bữa ăn. Bữa ăn là một nơi người ta có thể dễ dàng ngồi sát bên nhau, trao đổi lời nói và tâm tình, gạt bỏ mọi chuyện để sống cho nhau : ‘Trời đánh còn tránh bữa ăn’ là như vậy.

Đức Giêsu chọn lễ Vượt Qua để thực hiện điều Người báo trước là ban Mình và Máu Người làm của ăn nuôi sống linh hồn các môn đệ (Lc 22,7-20; Mt 16,17-29; Mc 14,12-25; 1Cr 11,23-26;). Vào cuối tiệc, Đức Giêsu làm một cử chỉ báo trước hy tế thập giá mà Người sẽ dâng ngày hôm sau bằng cách cầm lấy bánh và rượu biến đổi thành Thịt và Máu Người làm lễ vật dâng lên Chúa Cha, rồi bẻ ra phân chia cho các môn đệ. Như thế Đức Giêsu muốn để lại cho Hội Thánh một hy tế hữu hình vì bản tính con người cần như vậy. Hy tế đẫm máu đã được thực hiện một lần duy nhất trên thập giá sẽ được cử hành luôn mãi, đem lại ơn cứu độ cho con người.

Ngày nay, Chúa Giêsu vẫn còn ‘ao ước’ mừng lễ Vượt qua này với chúng ta. Bí tích Thánh Thể là ‘lời hứa’ về bữa tiệc cuối cùng khi Chúa trở lại trong vinh quang ngày tận thế. Lời hứa này, Đức Giêsu đã bắt đầu thực hiện mỗi ngày trong Thánh Lễ để tưởng niệm cuộc Tử Nạn và Phục Sinh của Người, để bảo đảm sự sống đời đời cho những ai tiếp rước Mình và Máu Chúa với đức tin và lòng mến. Người truyền cho các môn đệ cử hành bí tích này cho đến tận thế để nhớ đến việc được giải thoát khỏi tội lỗi. Việc tưởng niệm cái chết và sự sống lại của Chúa Giêsu bao gồm cả quá khứ, hiện tại và tương lai, bởi vì từ khi Chúa Giêsu sống lại toàn thắng sự chết và tội lỗi thì Nước Trời đã hiện diện giữa chúng ta. Hơn 20 thế kỷ nay, Hội Thánh sống bằng sự hiện diện của Chúa Giêsu trong Bí tích Thánh Thể, khi an vui cũng như khi thử thách, và Hội Thánh còn ăn Bánh cực thánh và uống Chén cứu độ này cho đến ngày Chúa Kitô trở lại.

“Trong bữa tiệc sau hết, vào đêm bị nộp, Đấng Cứu Chuộc chúng ta đã thiết lập Hy Tế Tạ Ơn bằng Mình và Máu Người, để nhờ đó, Hy Tế Khổ Giá kéo dài qua các thời đại cho tới khi Người lại đến, và cũng để ủy thác cho Hiền Thê yêu quý của Người là Hội Thánh tưởng nhớ sự chết và phục sinh của Người : đây là bí tích tình yêu, dấu chỉ hiệp nhất, mối dây bác ái, bữa tiệc Vượt Qua. Trong tiệc này, chúng ta nhận được Chúa Kitô làm của ăn, được tràn đầy ân sủng và được bảo đảm vinh quang tương lai” (PV 47).

II.  CHÚA KITÔ HIỆN DIỆN TRONG THÁNH THỂ

• “Đức Giêsu Kitô, Đấng đã chết, đã sống lại và đang ngự bên hữu Thiên Chúa mà chuyển cầu cho chúng ta” (Rm 8,34). Tuy nhiên, đối với Hội Thánh, Người vẫn hiện diện dưới nhiều hình thức : Lời Chúa, kinh nguyện, người nghèo, Phụng Vụ, bí tích, thừa tác viên… nhưng đặc biệt là trong Thánh Thể dưới hình bánh và rượu. Khi linh mục cầm lấy bánh rượu, đọc lời Truyền Phép thì không phải Chúa Giêsu đến thay thế bánh rượu nhưng chính bánh rượu đã biến đổi thành Thịt Máu Chúa. Linh mục đọc lời Truyền Phép nhưng hiệu quả và ân sủng là do quyền năng Chúa Thánh Thần. Chính lời “Này là Mình Thầy…” biến đổi lễ vật thành chính Chúa Kitô.
• Chúa Kitô hiện diện trong Thánh Thể bao lâu hình bánh rượu còn tồn tại. Chúa Kitô hiện diện trọn vẹn trong hình bánh hoặc hình rượu, và trong bất cứ phần nhỏ bé nào cũng có trọn vẹn Chúa Kitô.

“Cách thức Đức Kitô hiện diện dưới hai hình Thánh Thể là cách độc nhất vô nhị. Người đặt Bí tích Thánh Thể trên mọi bí tích để trở nên ‘như sự trọn hảo của đời sống thiêng liêng và cùng đích của mọi bí tích’ (Tôma Aquinô, Tổng luận Thần học 3,73,3). Trong bí tích cực thánh, ‘có sự hiện diện đích thực, thực sự và bản thể của Mình và Máu Đức Kitô, cùng với linh hồn và thiên tính của Người, nghĩa là Đức Kitô trọn vẹn’ (CĐ Trentô, DS 1651). ‘Sự hiện diện này được gọi là ‘thực sự’, không có nghĩa là Đức Kitô không hiện diện thực sự trong những cách khác ; nhưng đây là cách hiện diện đầy đủ nhất vì là sự hiện diện bản thể, và nơi đây có Đức Kitô, vừa là Thiên Chúa vừa là con người, hiện diện trọn vẹn’ (MF 39)” (GLHTCG 1374)

• Hội Thánh còn bảo quản Mình Thánh Chúa trong Nhà Tạm để cho các tín hữu tôn thờ, hầu có sẵn Thánh Thể cho các bệnh nhân và những người vắng mặt không dự lễ.

III.  HIỆU QUẢ VIỆC ĐÓN NHẬN THÁNH THỂ

Chúa Giêsu khẩn thiết mời gọi chúng ta đón rước Người trong Bí tích Thánh Thể : “Thật, Tôi bảo thật các ông : nếu các ông không ăn Thịt và uống Máu Con Người, các ông không có sự sống nơi mình” (Ga,53). Để chuẩn bị cho giây phút cực trọng này, chúng ta phải xét mình (1Cr 11,27-29), ai biết mình đang mắc tội trọng thì phải lãnh nhận Bí tích Giao Hòa (Giải Tội) trước khi rước lễ, phải giữ chay Thánh Thể (kiêng ăn uống trước một giờ), và khiêm tốn xin Chúa biến đổi tâm hồn mình cho xứng đáng (Mt 8,8).

• Việc rước lễ giúp tăng triển sự hiệp thông với Chúa Kitô. Sự hiệp nhất với Chúa Giêsu đã bắt đầu trong Thánh Tẩy, nay đạt tới đỉnh cao trong Thánh Thể qua việc tiếp rước Mình Thánh Chúa. Như của ăn vật chất mang lại sự sống cho thân xác thế nào, thì việc rước lễ cũng đem lại sự sống kỳ diệu cho đời sống thiêng liêng như vậy. Một khi đã hiệp nhất với Chúa Giêsu, đời sống tâm linh của chúng ta trở nên vững mạnh, giúp vượt thắng xa lánh tội lỗi.
• Sự hiệp nhất với Chúa Giêsu trong Thánh Thể đưa tới sự hiệp nhất giữa các tín hữu với nhau, làm nên Hội Thánh (1Cr 10,16-17).Trong Bí tích Thánh Thể, chúng ta được mời gọi trở thành một thân thể duy nhất mà Đức Kitô là Đầu, còn chúng ta là chi thể, vì cùng chia sẻ một tấm bánh là thân mình Chúa Giêsu.
• Bí tích Thánh Thể là một bảo chứng chắc chắn cho vinh quang Nước Trời sau này, cho việc phục sinh thân xác cát bụi của chúng ta.

IV.  Ý NGHĨA PHỤNG VỤ THÁNH THỂ

Cử hành Thánh Thể hay phụng vụ Thánh Lễ là một, vì bí tích Thánh Thể được cử hành trong thánh lễ. Thánh lễ là việc Chúa Giêsu dâng mình cho Chúa Cha qua hy tế thập giá để hòa giải và kêu cầu ơn cứu độ cho nhân loại.

1)  Thánh Thể – hy tế tạ ơn

Thánh lễ hay cử hành Thánh Thể là hy tế tạ ơn của Chúa Kitô dâng lên Chúa Cha, và cũng là lời chúc tụng mà Hội Thánh dâng lên Thiên Chúa để tỏ lòng tri ân vì mọi điều thiện hảo Người đã thực hiện qua công trình sáng tạo, cứu chuộc và thánh hóa. Bí tích Thánh Thể tụ họp các tín hữu thành cộng đoàn và làm thành Hội Thánh. Chính vì thế, Hội Thánh đòi buộc các tín hữu phải tích cực tham dự thánh lễ Chúa Nhật.

2)  Thánh Thể – hy tế tưởng niệm :

Thánh Thể là một hy tế vì là lễ tưởng niệm cuộc Vượt Qua của Đức Kitô, và là hy tế độc nhất và độc hữu của Chúa Giêsu đã được dâng một lần thay cho tất cả. Tất cả những hành vi cử chỉ của Đức Giêsu Kitô, xét về nhân tính, đã diễn ra và đã trôi vào quá khứ nên chúng không bao giờ làm lại nữa và cũng chẳng bao giờ có thể làm lại được, ngoài việc tưởng niệm. Tuy nhiên, Đức Giêsu cũng là Thiên Chúa nên hành động của Chúa Giêsu luôn luôn là hiện tại, không có quá khứ và cũng chẳng có tương lai. Vì thế, qua cử hành Phụng vụ, hành vi dâng lễ của Chúa Giêsu ngày xưa bây giờ đi vào không gian và thời gian của ta cách mầu nhiệm. Tưởng niệm không chỉ là nhớ lại những biến cố đã qua, mà còn là loan báo những kỳ công Thiên Chúa đã thực hiện cho loài người, vì khi cử hành Phụng Vụ, những biến cố này hiện diện sống động giữa cộng đoàn.

“Bí tích Thánh Thể tưởng niệm cuộc Vượt qua của Đức Kitô, hiện tại hóa và dâng tiến cách bí tích hy tế duy nhất của Người trong Phụng Vụ của Hội Thánh là Thân Thể Người. Trong các kinh nguyện Thánh Thể và phần hiến thánh, bao giờ cũng có một kinh Tưởng Niệm” (GLHTCG 1362).

3)  Thánh Thể – hy tế hiện diện

Thánh Lễ là sự hiện diện của Đức Kitô ở trong hành vi cứu độ duy nhất là hy lễ thập giá ngày xưa trở thành một thực tại ở trong đời sống chúng ta. Thánh lễ không thể là một hy tế mới, một hy tế nữa, một hy tế làm lại lần thứ hai, thứ ba, thứ 100 sau hy tế đã dâng thời Philatô. Có hàng triệu thánh lễ nhưng vẫn chỉ là một hy lễ độc nhất đã dâng, bây giờ đi vào đời sống chúng ta. Tóm lại, Thánh lễ là một hy tế vì hiện tại hóa hy tế thập giá, vì tưởng niệm và ban phát hiệu quả của hy tế thập giá.

“Hy tế thập giá và hy tế Thánh Thể chỉ là một. Lễ vật duy nhất là Đức Kitô, xưa chính Người dâng trên thập giá, nay được dâng lên nhờ thừa tác vụ linh mục. Chỉ khác biệt ở cách dâng : “Vì trong hy lễ thần linh được cử hành trong thánh lễ, chính Đức Kitô, Đấng đã một lần dâng mình bằng cách đổ máu trên bàn thờ thập giá, cũng hiện diện và được sát tế mà không đổ máu, nên hy tế này thực sự có giá trị đền tội” (GLHTCG 1367).

Trong đêm bị nộp, Chúa Giêsu đã làm một cử chỉ bẻ bánh báo trước hy lễ thập giá. Việc tưởng niệm đi trước biến cố này làm cho cái chết thực sự hiện diện trên bàn thờ trong một biểu tượng: Bánh bẻ ra chính là thân thể bị hủy tế vì ta, và rượu trong chén chính là Máu Chúa Giêsu đổ ra làm lễ hy sinh Thánh Thể, nhờ đó hy sinh thập giá được tiếp tục qua mọi thời đại cho tới khi Người đến.

4)  Thánh Thể – hy tế của Hội Thánh.

Hy tế của Đức Kitô hiện diện trên bàn thờ đem lại cho muôn thế hệ Kitô hữu khả năng được kết hợp với lễ dâng của Người. Toàn thể Hội Thánh kết hiệp với Chúa Kitô trong việc hiến dâng và chuyển cầu. Kinh Nguyện Thánh Thể có nhắc tới vai trò của Đức Maria và các thánh như là những trung gian chuyển cầu. Thực ra, chỉ có một Đấng Trung Gian duy nhất là Đức Giêsu, còn tất cả đều là tham dự vào chức vụ trung gian của Người.

Trong Kinh Nguyện Thánh Thể, ngoài việc tạ ơn, chúng ta còn xin ơn, cầu cho Đức Giáo Hoàng, Đức Giám Mục… Không phải chỉ những tín hữu còn tại thế, mà cả những người đã qua đời, dù đã được hưởng Mặt Chúa hay chưa cũng được kết hợp với hy tế của Chúa Kitô.

“Chúng ta tin rằng các linh hồn sẽ được hưởng nhiều ơn ích nếu chúng ta cầu cho họ khi Đức Kitô, Chiên Hy Tế cực thánh cực trọng đang hiện diện…Khi khẩn cầu cho những người đã an giấc, dù họ còn là tội nhân, chúng ta đã dâng lên Thiên Chúa chính Đức Kitô, Đấng đã hiến mình vì tội lỗi chúng ta, để Người giao hòa họ và chúng ta với Thiên Chúa, Đấng yêu thương con người”

(T. Syrilô, GM Giêrusalem).

V.  MỤC VỤ GIÁO LÝ

1* Tấm bánh bẻ ra :

Lời Truyền Phép của linh mục biến đổi bánh và rượu thành Thánh Thể, và cũng là lời mời gọi mỗi tín hữu hãy làm như Chúa đã làm. Đó là hiến thân mình làm của lễ dâng tiến Thiên Chúa, làm tấm bánh bẻ ra cho mọi người hưởng dùng. Đó là ‘bẻ mình’ cho tha nhân để trở thành kẻ ‘bị ăn’ trong thánh lễ cuộc đời.

2* Tham dự thánh lễ :

Thánh lễ không chỉ là tưởng niệm mà còn là hiện tại hóa hy tế Thánh Thể. Nếu chỉ là tưởng niệm thì hàng năm chỉ cần tham dự thánh lễ Tuần Thánh là đủ, nhưng không, cái chết và sự sống lại của Chúa đang đi vào cuộc sống của tôi hôm nay một cách mầu nhiệm qua việc Hội Thánh cử hành Thánh Thể. Tham dự thánh lễ là đang dự phần vào hy tế của Chúa và đang đón nhận sức sống từ bàn tiệc Thánh Thể, chứ không phải chỉ dành ít phút để tưởng nhớ.

3* Biến đổi nhờ Thánh Thể :

Không có một cử hành phụng vụ nào có một vị trí quan trọng và trở nên đỉnh cao của đời sống tín hữu bằng Thánh Lễ. Thánh lễ là nguồn sức mạnh cho đời sống Kitô hữu vì sự hiện diện của Chúa biến đổi chúng ta nên con người mới. Chúa hiện diện bằng nhiều cách nhưng không có cách nào đầy đủ ý nghĩa cho bằng Thánh Thể. Rước Lễ để được trở nên đồng hình đồng dạng với Chúa Kitô, để các hành động của chúng ta mang đậm dấu ấn của Chúa Thánh Thần, như lời khẳng định của thánh Phaolô : “Tôi sống nhưng không phải là tôi mà là Chúa Kitô sống trong tôi” (Gl 2,20).

4* Lễ vật dâng Chúa :

Đời sống Kitô hữu chính là chất liệu của thánh lễ. Thánh lễ không phải là những nghi thức không ăn nhập gì với đời thường, trái lại, những gì chúng ta đang sống sẽ vừa được nuôi dưỡng, vừa mang giá trị đích thực nhờ việc siêng năng tham dự thánh lễ. Trong Thánh lễ chúng ta nghe Chúa nói “Hãy nhận lấy mà ăn ! … Hãy làm việc này mà nhớ đến Thầy”. Hãy làm như Chúa đã làm, nghĩa là đến lượt chúng ta cũng hãy nói với người anh chị em của mình rằng : “Hãy nhận lấy mà ăn !”. Chấp cho người khác ‘ăn mình’ đi, đặc biệt là những người không tử tế với mình. Một người mẹ tham dự thánh lễ theo cách đó rồi ra về với biết bao công việc bề bộn, lặt vặt, nhưng không tầm thường chút nào vì bà đã chấp nhận trở thành kẻ ‘bị ăn’ trong ‘bữa ăn của Chúa’. Một giáo lý viên làm như Chúa đã làm trong thánh lễ sẽ không bực bội vì những học sinh biếng nhác, sẽ không ngại khổ vì ‘vừa mang việc nhà vừa gánh việc Chúa’. Một linh mục cử hành Thánh Thể có thể nói : “Buổi sáng trong thánh lễ, tôi là tư tế, Chúa Giêsu là lễ vật ; còn suốt ngày sống, Chúa Giêsu là tư tế và tôi là lễ vật” (P. Olivaint).

TÓM LƯỢC :

1* H. Bí tích Thánh Thể là gì ?

-T. Bí tích Thánh Thể là dấu chỉ Chúa Giêsu đã lập để tiếp tục hy lễ thập giá và để ban Mình Máu Người dưới hình bánh rượu làm của nuôi thiêng liêng cho con người.

2* H. Chúa Kitô thiết lập Bí tích Thánh Thể khi nào ?

-T. Chúa Kitô thiết lập Bí tích Thánh Thể trong một bữa ăn của lễ Vượt Qua như một dấu chỉ báo trước hy tế Ngài sẽ dâng ngày hôm sau, và mãi mãi trở thành lưong thực thiêng liêng nuôi sống người tín hữu.

3* H. Chúa Kitô hiện diện thế nào trong Bí tích Thánh thể ?

-T. Chúa Kitô hiện diện thực sự theo bản thể, vừa

là người vừa là Chúa, trong Bí tích Thánh Thể bao lâu hình bánh và rượu vẫn còn tồn tại.

4* H. Rước Lễ mang lại cho ta những ơn ích gì ?

-T. Rước Lễ mang lại cho ta ơn hiệp nhất với Chúa Kitô mỗi lúc một tăng triển về sự sống thiêng liêng cùng với các Kitô hữu khác để đạt tới sự sống đời đời.

5* H. Phụng vụ Thánh Thể mang ý nghĩa gì ?

-T. Phụng vụ Thánh thể là một hy tế tạ ơn của Chúa Kitô dâng lên Chúa Cha, và cũng là hy tế của Hội Thánh vì sự hiện diện thực sự của Chúa Kitô trong tư cách là Đầu của Hội Thánh khi Hội Thánh tưởng niệm và hiện tại hóa mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa Kitô trong thánh lễ.

CẦU NGUYỆN :

Lạy Cha, chúng con cảm tạ Cha, vì Vườn Nho thánh thiện của Đavít, tôi tớ Cha mà Cha đã cho chúng con biết nhờ Đức Giêsu,Tôi Tớ Cha. Chúc tụng Cha đến muôn đời !

Như chiếc bánh bẻ ra, được làm bằng những hạt lúa miến từ các núi đồi, và được kết hợp lại để trở thành một. Cũng thế, xin Cha hãy quy tụ Hội Thánh từ các miền xa xăm trên địa cầu, vào trong vương Quốc của Cha. Vinh hiển và uy quyền thuộc về Cha mãi mãi đến muôn đời, nhờ Đức Giêsu Kitô !

Didaché IX, 2-4