Mùa Chay là mùa cầu nguyện, ăn chay và bác ái kéo dài 40 ngày mà người Công giáo và một số giáo phái Kitô giáo khác coi là thời gian sám hối và gần gũi với Thiên Chúa để chuẩn bị cho ngày Chúa Kitô phục sinh.
Thứ Tư Lễ Tro là ngày khởi đầu của mùa chay, là một trong năm mùa trong lịch phụng vụ Công giáo, cùng với Mùa Vọng, Lễ Giáng Sinh, Lễ Phục Sinh và Mùa Thường Niên.
Điều đó có nghĩa là bạn có thể thấy ai đó đi lại với cây thánh giá tro trên trán vào thứ Tư tuần này. Đừng cố gắng lau trán cho họ: Đây là ý nghĩa của sự ăn năn sám hối để nhắc nớ rằng “chúng ta là bụi tro và sẽ trở về bụi tro” (x. St 3,19).
Lễ Tro là một ngày lễ trọng nhưng không buộc (xem thêm lịch các ngày lễ trọng và lễ buộc). Theo Giáo luật, tín hữu phải giữ chay (luật ăn chay kiêng thịt).
Tro lấy từ đâu?
Thông thường, tro Thứ Tư Lễ Tro được tạo ra bằng cách đốt những lá dừa của ngày Chúa Nhật Lễ Lá năm trước. Chúa Nhật Lễ Lá là Chúa Nhật cuối cùng của Mùa Chay và dẫn vào Tuần Thánh.
Vì những lá dừa (hay các loại lá khác) đã được làm phép nên thay vì vứt đi sau khi cửa hành Lễ Lá, chúng được giữ lại để tạo ra tro cho Thứ Tư Lễ Tro.
Việc cử hành trong lịch sử
Các thực hành Kitô giáo ban đầu rất đa dạng, nhưng cuối cùng, Mùa Chay bắt đầu 6 tuần (42 ngày) trước Lễ Phục sinh.
Vào thế kỷ thứ 7, 4 ngày được thêm vào trước Chúa nhật đầu tiên của Mùa Chay để thiết lập 40 ngày ăn chay, phản ánh việc ăn chay của Chúa Giêsu Kitô trong sa mạc.
Ban đầu, những người sám hối và những người tội lỗi nặng nề bắt đầu việc đền tội công khai vào Thứ Tư Lễ Tro, mặc áo bao gai và rắc tro.
Ở Rôma, có một tập tục là các hối nhân và những người tội lỗi nặng nề bắt đầu thời gian sám hối công khai vào ngày đầu tiên của Mùa Chay để chuẩn bị cho việc họ trở lại với bí tích Thánh Thể. Họ được rắc tro, mặc bao gai và buộc phải ở xa nhau cho đến khi hòa giải với cộng đồng Kitô hữu vào Thứ Năm Tuần Thánh, thứ Năm trước Lễ Phục Sinh. Khi những thực hành này không còn được sử dụng (thế kỷ 8-10), sự khởi đầu của Mùa Chay sám hối được tượng trưng bằng việc xức tro trên đầu toàn thể cộng đoàn.
Ngày nay, trong Giáo hội Công giáo La Mã, tro được xức theo hình thánh giá trên trán của mỗi tín hữu vào Thứ Tư Lễ Tro. Rước tro không phải là một trong bảy bí tích của Giáo hội Công giáo; do đó, bất cứ ai muốn nhận tro đều có thể làm như vậy, bất kể tuổi tác, tôn giáo hay địa vị cá nhân. Mặc dù Thứ Tư Lễ Tro không phải là một ngày lễ buộc, nhưng thánh lễ vào ngày này theo truyền thống là một trong những thánh lễ có đông người tham dự ngoài Chúa Nhật trong năm phụng vụ.
Các buổi thờ phượng cũng được tổ chức vào Thứ Tư Lễ Tro ở Anh giáo và một số nhà thờ Tin lành khác.
Ý nghĩa của Lễ Tro
Thứ Tư Lễ Tro mời gọi chúng ta đương đầu với sự mỏng dòn yếu đuối của con người, tìm kiếm sự hòa giải và bắt đầu một đời sống tâm linh mới.
Đức Thánh Cha Phanxicô nói rằng Mùa Chay là thời điểm tốt để chúng ta xem xét bản thân dưới ánh sáng của sự thật, loại bỏ những thói hư đời thường, và để cải thiện mối quan hệ của chúng ta với Thiên Chúa và những người khác.
Đức Thánh Cha nói: “Chúng ta hãy bắt đầu con đường ăn chay và sử dụng 40 ngày này để kiểm điểm bản thân, để giải thoát mình khỏi bận rộn, những chương trình nghị sự dày đặc và những nhu cầu hời hợt, và chọn những điều thực sự quan trọng…Đây là thời điểm thuận lợi để hoán cải, ngừng nhìn vào chính mình và bắt đầu nhìn vào bên trong chính mình”.
Tro, biểu tượng của Mùa Chay
Ngày đầu tiên của Mùa Chay là Thứ Tư Lễ Tro. Vào ngày suy tư đặc biệt này, người Công giáo được ghi dấu thánh giá bằng tro trên trán. Tro tượng trưng cho cái chết của chúng ta – “Hãy nhớ mình là cát bụi và sẽ trở về cát bụi”.
Vào Thứ Tư Lễ Tro, trong thánh lễ, các linh mục sẽ ghi dấu thánh giá làm bằng tro lên trán nhắc nhở người Công giáo về sự yếu đuối của con người, sự ăn năn hối cải và tôn kính Thiên Chúa.
