Kitô học (Christology) là ngành nghiên cứu về mầu nhiệm Đức Giêsu Kitô. Đây là trọng tâm cao cả nhất trong toàn bộ Mạc khải Lời Thiên Chúa, bởi lẽ Đức Kitô chính là Trung tâm và Tác viên của chương trình cứu độ nhân loại khỏi tội lỗi, đồng thời là Đấng Trung Gian duy nhất giữa Thiên Chúa và con người (x. 1Tm 2,5). Tất cả những gì Thiên Chúa đã thực hiện cho con người, đang thực hiện, và sẽ còn thực hiện, đều là nhờ Đức Kitô, trong Đức Kitô và vì Đức Kitô. Thánh Phaolô đã khẳng định cách hùng hồn về Đức Kitô như là toàn thể Ơn Cứu Độ và là tâm điểm trong mọi tương quan giữa Thiên Chúa và chúng ta (x. Cl 1,13–19). Khi đọc đoạn Kinh Thánh này, ta không thể không cảm nghiệm sâu xa về giá trị vô song của Con Một Thiên Chúa, Đấng vượt trên mọi giới hạn tầm thường mà một số thần học hiện đại đã gán cho Ngài, và vượt hẳn lên trên tất cả những nhà lãnh đạo tôn giáo khác. Ngài không phải chỉ là một vị thầy tâm linh, cũng không chỉ là một người “chỉ đường” (như quan niệm của một số trào lưu duy linh), nhưng chính Ngài là Con Đường duy nhất. Ngài không chỉ là một nhà giảng dạy về chân lý, nhưng chính Ngài là Chân Lý. Ngài chính là Đấng mang lại ý nghĩa cho việc thờ phượng Thiên Chúa Cha, khi khẳng định: “Không ai đến được với Cha mà không qua Thầy” (Ga 14,6). Bằng chính lời tuyên bố đó, Đức Giêsu cho thấy sự sai lầm và vô ích của mọi nỗ lực thuần túy nhân loại khi tìm kiếm con đường khác để đến với Thiên Chúa, vốn chỉ là “ăn trộm và cướp giật” (x. Ga 10,1–9; 8,44).
Bởi vậy, tất cả những giáo huấn Kinh Thánh quy hướng về Đức Kitô tạo thành phần cốt lõi trong toàn bộ tín lý Kitô giáo. Một người có thể rất chính thống trong việc giải thích nhiều tín điều khác, nhưng nếu sai lạc trong Kitô học và những tín lý gắn liền với Ơn Cứu Độ, thì rốt cuộc cũng đánh mất tất cả, bởi vì người ấy không còn khả năng nhận thức thiêng liêng nào để hiểu thấu Lời Chúa (x. 1Cr 2,14). Các nhà thần học thường phân chia Kitô học thành hai lãnh vực chính: Thân vị của Đức Kitô và Công trình cứu độ của Đức Kitô. Tuy nhiên, nhiều học giả, trong đó có Công giáo, thường để riêng phần “Công trình cứu độ” khi bàn về Soteriologia (Cứu độ học). Ở đây, khi bàn về Kitô học, ta chỉ xét đến công trình của Đức Kitô trong mức độ soi sáng cho căn tính thần linh của Ngài. Như một thần học gia từng nói: “Đức Kitô có thể là Đấng mà Ngài vốn là, cho dù Ngài không làm những việc Ngài đã làm; nhưng Ngài không thể làm những gì Ngài đã làm, nếu Ngài không là Đấng vốn có”. Ngài là Thiên Chúa từ trước muôn đời, và chính căn tính thần linh ấy thúc đẩy Ngài thực hiện công trình cứu độ nhân loại.
Khi chiêm ngắm thần tính của Đức Kitô, ta nhận ra rằng tất cả những gì thần học có thể hiểu biết về bản tính và các thuộc tính của Thiên Chúa, đều được thể hiện trọn vẹn nơi Đức Kitô. Là Ngôi Hai trong Ba Ngôi Chí Thánh, Ngài thông phần cùng một bản thể thần linh duy nhất với Chúa Cha và Chúa Thánh Thần. Thực vậy, tất cả những gì ta có thể biết về Thiên Chúa Cha đều được mặc khải nơi Con Một Ngài: “Ai thấy Thầy là thấy Chúa Cha” (Ga 14,9). Chính vì thế, không có gì đáng ngạc nhiên khi nhiều trào lưu thần học duy hiện đại, trong sự mù lòa trước Đức Kitô và khi phủ nhận thần tính của Ngài, cũng đồng thời đánh mất ý niệm đúng đắn về chính Thiên Chúa Cha. Thật là một hành vi thiêng liêng hữu ích cho linh hồn khi ta chiêm ngắm mọi mầu nhiệm mặc khải về các thuộc tính vô biên của Thiên Chúa trong việc học hỏi Kitô học.
Và đỉnh cao của đức tin Kitô hữu hệ tại ở chỗ này: Đức Kitô mà tôi tôn thờ chính là Thiên Chúa Toàn Năng
Discussion about this post