Thứ Ba, Tháng 9 9, 2025
Công Giáo và Thời Đại
  • Trang Chủ
  • Giáo Hội
    • Giáo Hội Thế Giới
    • Giáo Hội Việt Nam
    • Vatican
    • Mục Vụ
  • Kinh Thánh
    • Tin Mừng Hôm Nay
    • Tìm hiểu Kinh Thánh CG
      • Cựu Ước
        • Ngũ thư
        • Sách Lịch sử
        • Văn chương
        • Ngôn sứ
          • Ngôn sứ lớn
          • Ngôn sứ nhỏ
      • Tân Ước
    • Suy Tư
    • Kinh Thánh cho thiếu nhi
      • Nhân vật
      • Địa điểm
      • Sách tô màu
      • Bài viết khác
      • Bảng chú giải
  • Phụng Vụ
    • Tìm Hiểu Phụng Vụ
    • Phụng Vụ
    • Lịch Phụng Vụ
    • Kinh Nguyện
    • Tài Liệu
  • Giáo Lý
  • Đời Sống Tâm Linh
    • Hạnh Các Thánh
      • Câu chuyện các Thánh
      • DANH SÁCH CÁC THÁNH GIÁO HỘI CÔNG GIÁO
    • Chia sẻ
  • Thư Viện
    • Văn Kiện
    • Tài Liệu
    • Thần Học
      • Kinh Thánh Công Giáo
      • Chúa Giêsu Kitô
    • Triết Học
    • Thiết Kế
      • Font Việt Hóa
    • Lịch sử Giáo hội
    • Sách hay
  • Trang Chủ
  • Giáo Hội
    • Giáo Hội Thế Giới
    • Giáo Hội Việt Nam
    • Vatican
    • Mục Vụ
  • Kinh Thánh
    • Tin Mừng Hôm Nay
    • Tìm hiểu Kinh Thánh CG
      • Cựu Ước
        • Ngũ thư
        • Sách Lịch sử
        • Văn chương
        • Ngôn sứ
          • Ngôn sứ lớn
          • Ngôn sứ nhỏ
      • Tân Ước
    • Suy Tư
    • Kinh Thánh cho thiếu nhi
      • Nhân vật
      • Địa điểm
      • Sách tô màu
      • Bài viết khác
      • Bảng chú giải
  • Phụng Vụ
    • Tìm Hiểu Phụng Vụ
    • Phụng Vụ
    • Lịch Phụng Vụ
    • Kinh Nguyện
    • Tài Liệu
  • Giáo Lý
  • Đời Sống Tâm Linh
    • Hạnh Các Thánh
      • Câu chuyện các Thánh
      • DANH SÁCH CÁC THÁNH GIÁO HỘI CÔNG GIÁO
    • Chia sẻ
  • Thư Viện
    • Văn Kiện
    • Tài Liệu
    • Thần Học
      • Kinh Thánh Công Giáo
      • Chúa Giêsu Kitô
    • Triết Học
    • Thiết Kế
      • Font Việt Hóa
    • Lịch sử Giáo hội
    • Sách hay
No Result
View All Result
conggiao
Home Kinh Thánh Tìm hiểu Kinh Thánh Cựu Ước

Ngũ thư (Pentateuch)

CGvTD
03/04/2024
in Cựu Ước, Kinh Thánh Công Giáo
Định nghĩa

Thuật ngữ Ngũ Thư là tên tiếng Hy Lạp được đặt cho năm cuốn sách đầu tiên của Cựu Ước. Nó xuất phát từ hai từ Hy Lạp, Pente có nghĩa là năm và Teuchos có nghĩa là cuốn sách hoặc tập sách. Nó đại diện cho một cuốn sách năm tập bao gồm sách Sáng thế, Xuất hành, Lê-vi, Dân số và Đệ nhị luật. Môsê được coi là tác giả của các sách Ngũ Thư. Người Do Thái gọi những cuốn sách này là Torah, hay luật pháp và ban đầu chỉ bao gồm một cuộn giấy hoặc một cuốn sách. Sách Xuất hành phác hoạ những hành động đầy quyền uy của Thiên Chúa giải thoát Ít-ra-en khỏi tay Ai-cập và ban cho họ Giao ước về lề luật. Sách Lê-vi mô tả những điều khoản của Giao ước, trong sách Dân Số thêm vào một số luật lệ khác và tiếp tục câu chuyện của Ít-ra-en thời kỳ sa mạc. Đệ nhị luật được xem như ghi lại những diễn từ của Mô-sê đào sâu và tóm kết ý nghĩa Giao ước cho dân Ít-ra-en sau này trong dòng lịch sử.

Trong Cựu Ước được gọi là:

Liên quan

Tổng quan về sách Lêvi

Tổng quan về sách Xuất hành

Thần học Sáng thế ký

Luật
Cuốn sách của pháp luật
Sách luật pháp Môi-se
Sách của Môi-se
Luật pháp của Chúa
Luật của Chúa
Cuốn sách luật pháp của Thiên Chúa
Cuốn sách luật pháp của Chúa
Cuốn sách luật pháp của Chúa, Thiên Chúa của họ
Luật pháp của Môi-se, tôi tớ Chúa
Những tựa đề này dạy rằng nội dung của nó là luật pháp, nó ở dạng vĩnh viễn của một cuốn sách, nó kêu gọi sự chú ý đến tác giả con người Môi-se và nó hướng đến tác giả thần linh, Chúa là Đức Chúa Trời.

Các học giả theo chủ nghĩa tự do đã chọn thêm một cuốn sách vào năm cuốn sách này và gọi nó là Hexateuch vì họ tin rằng lý thuyết về giả thuyết tài liệu của họ cũng có thể được áp dụng cho Joshua.

Người Do Thái đặt tên cho mỗi cuốn sách trong Ngũ Kinh theo phong tục của người Lưỡng Hà là sử dụng một vài từ đầu tiên của mỗi cuốn sách để mô tả nó.

Sáng thế ký (Genesis) = Lúc khởi đầu = Bereshith
Xuất hành (Exodus) = Sau đây là tên = We’elleh shemoth
Lê-vi (Leviticus) = Ðức Chúa gọi = Wayyiqra
Dân số (Numbers)= ở nơi hoang dã (đây là từ thứ năm) = bemidbar
Đệ nhị luật (Deuteronomy) = Đây là những lời = Elle debharim

Quyền tác giả

Một lĩnh vực gây tranh cãi và công kích của các học giả theo chủ nghĩa tự do là quyền tác giả của Ngũ Thư. Họ nói rằng một số thầy tế lễ và người Lê-vi đã viết nó vào cuối lịch sử Ít-ra-en.

Môi-sê được tuyên bố rõ ràng là tác giả con người của sách Luật pháp trong Đệ nhị luật 31:9[efn_note]Ông Mô-sê viết luật này và trao cho các tư tế, con cái Lê-vi, là những người sẽ kiệu Hòm Bia Giao Ước của ĐỨC CHÚA, và cho tất cả các kỳ mục Ít-ra-en[/efn_note]. Xuất hành 17:14[efn_note]ĐỨC CHÚA phán với ông Mô-sê: “Hãy chép lại việc này vào sách để lưu niệm và hãy nói vào tai Giô-suê rằng: Ta sẽ xóa hẳn tên tuổi A-ma-lếch, khiến cho thiên hạ không còn nhớ đến nó nữa.”[/efn_note]; Dân Số 33:1-2[efn_note]Ông Mô-sê ghi lại những điểm khởi hành cho từng chặng đường, theo lệnh của ĐỨC CHÚA[/efn_note]. Chúa Giê-su cũng đề cập rằng việc viết Luật pháp cho Môi-sê Gio-an 5:46[efn_note]Vì nếu các ông tin ông Mô-sê, thì hẳn các ông cũng tin tôi, bởi lẽ ông ấy đã viết về tôi.47 Nhưng nếu điều ông ấy viết mà các ông không tin, thì làm sao tin được lời tôi nói?”[/efn_note]; 7:19[efn_note]Ông Mô-sê đã chẳng ban Lề Luật cho các ông sao? Thế mà không một ai trong các ông tuân giữ Lề Luật![/efn_note]. Quyền tác giả của Môi-sê đứng vững hay sụp đổ tùy theo lời của Chúa Giê-su. Đây là điều được gọi là quyền tác giả của Môi-sê. Nhưng trong khi nói rằng Môi-sê là tác giả, điều này không có nghĩa là chính Ngài nhất thiết phải viết từng chữ. Rõ ràng là ông không viết về cái chết của chính mình trong Đệ nhị luật 34[efn_note] Ông Mô-sê qua đời: Ông Mô-sê lên núi Nơ-vô, tới Pít-ga, đối diện với Giê-ri-khô. ĐỨC CHÚA cho ông xem thấy toàn bộ miền đất hứa, từ miền Ga-la-át cho đến Đan, tất cả Náp-ta-li, miền đất Ép-ra-im và Mơ-na-se, miền đất Giu-đa cho đến Biển Tây, miền Ne-ghép, vùng sông Gio-đan, thung lũng Giê-ri-khô, và cho đến Xô-a. ĐỨC CHÚA phán với ông rằng đây là miền đất đã hứa với Áp-ra-ham, I-xa-ác và Gia-cóp, nhưng ông Mô-sê sẽ không được qua đó. Ông Mô-sê qua đời tại đất Mô-áp theo lệnh ĐỨC CHÚA. Ông được mai táng trong thung lũng, và cho đến ngày hôm nay, không ai biết mộ ông ở đâu.

Kế thừa: Ông Giô-suê, con ông Nun, được đầy thần khí khôn ngoan. ĐỨC CHÚA đã sai ông thực hiện nhiều điềm thiêng dấu lạ tại nước Ai-cập và phạt Pha-ra-ô. Ông Mô-sê đã biểu dương sức mạnh và gây kinh hoàng trước mắt toàn thể Ít-ra-en.

Kết luận: Trong Ít-ra-en, không còn xuất hiện một ngôn sứ nào như ông Mô-sê, người mà ĐỨC CHÚA biết rõ mặt giáp mặt.[/efn_note]. (Josephus và Philo nghĩ rằng Môi-sê thậm chí còn viết phần này để đoán trước về cái chết của ông.) Chúa Giê-su là tác giả của Bài giảng trên núi, nhưng Ngài không viết những sách Tin Mừng. Quyền tác giả của Môi-sê có nghĩa là Môi-sê là tác giả cơ bản hoặc thực sự. Khi biên soạn nó, Mô-sê có thể đã sử dụng các phần của các tài liệu viết sẵn có. Tuy nhiên, dưới sự soi dẫn của Thiên Chúa (2 Ti-mô-thê 3:16; 2 Phê-rô 1:20-21) Môi-se được Chúa Thánh Thần hướng dẫn dắt để hoàn tất những điều Thiên Chúa muốn chúng ta biết.

Giả thuyết tài liệu

Sự định nghĩa
Những lời chỉ trích hiện đại tìm cách loại bỏ bất cứ điều gì siêu nhiên trong Kinh thánh và dạy rằng Thiên Chúa không can thiệp vào lịch sử loài người bằng Mặc khải. Họ cố gắng giải thích cách viết của Ngũ Thư bằng cách sử dụng một hình thức phê bình cao hơn được gọi là Giả thuyết Tài liệu. Vì lý thuyết này đã được phát triển cho đến thời hiện đại nên nó cho rằng có bốn nguồn chính bằng văn bản. Các học giả theo chủ nghĩa tự do đã cố gắng phân tích các loại tác giả theo phong cách viết của họ. Bốn nguồn này được thể hiện bằng bốn chữ cái J, E, D, P. Jesus là viết tắt của tác giả dùng từ Giê-hô-va để chỉ Đức Chúa Trời. E là viết tắt của tác giả đã sử dụng Elohim cho Thiên Chúa và D là viết tắt của tác giả Deuteronomic và P là viết tắt của tư tế. Một niên đại muộn vào khoảng năm 621-400 trước Công Nguyên được cho là đã biên soạn các tài liệu này. Bốn nguồn này được trộn lẫn và xoắn lại với nhau để tạo thành Ngũ Kinh mà chúng ta biết ngày nay.

Khảo cổ học về những Giả thuyết
Không có giả thuyết nào trong số này có thể được ghi lại và chỉ là suy đoán thuần túy. Không có tài liệu nào về cái gọi là nguồn gốc được tìm thấy để hỗ trợ lý thuyết của họ. Trên thực tế, bằng chứng khảo cổ học ủng hộ quyền tác giả của Mô-sê và niên đại sớm trong thời kỳ Xuất hành và chinh phục. Những người theo chủ nghĩa tự do tuyên bố rằng đế chế Hittite không tồn tại cho đến khoảng thiên niên kỷ thứ hai và chắc chắn đã được thêm vào văn bản. Tuy nhiên, người ta biết rằng người Syria được gọi là người Hittite trong thiên niên kỷ đầu tiên. Nhiều ví dụ khác đã chứng minh giả thuyết tài liệu là sai nhưng các học giả theo chủ nghĩa tự do vẫn tiếp tục bám vào cách giải thích mang tính nhân văn về nguồn gốc của Kinh thánh.

Quan điểm bảo thủ

Các học giả bảo thủ không phủ nhận rằng dưới sự soi dẫn của Đức Thánh Linh, Môi-sê đã được sự giúp đỡ của những người tin kính, những người đã ghi lại những lời của Môi-sê và giúp biên soạn văn bản thành những gì chúng ta có ngày nay là Ngũ Thư. Ngoài ra, rõ ràng là việc hiện đại hóa ngôn ngữ đã được những người ghi chép thực hiện vào thời Ezra, nhưng số lượng này không nhiều như một số gợi ý và phù hợp với nguồn cảm hứng của Thần thánh.

Tags: cựu ướcKinh Thánh
Advertisement Banner
Previous Post

Tính sự thật của Giêsu từ góc nhìn lịch sử

Next Post

Cogito của Rene Descartes và hai lời phê bình

Liên quan

Cựu Ước

Tổng quan về sách Lêvi

CGvTD
26/04/2024
0

Tổng quan về sách Lêvi Chuyển ngữ từ New Bible Commentary 21st Century Edition 1994 Tác giả: Gordon J. Wenham...

Xem thêm

Tổng quan về sách Xuất hành

25/04/2024

Thần học Sáng thế ký

25/04/2024

Giới thiệu Sáng thế ký

25/04/2024

Sao Thiên Chúa Trong Cựu Ước Ác Thế?

17/04/2024

Tổng quan về sách Sáng thế (Genesis-Sáng Thế Ký)

17/04/2024

Fanpage Facebook

Có thể bạn chưa đọc

Thánh Carlo Acutis

Thánh Carlo Acutis

08/09/2025
Hai Thánh trẻ của Giáo hội: Carlo Acutis & Pier Giorgio Frassati

Hai Thánh trẻ của Giáo hội: Carlo Acutis & Pier Giorgio Frassati

08/09/2025
Thánh Tích Trong Giáo Hội – Tính Xác Thực Và Việc Bảo Quản

Thánh Tích Trong Giáo Hội – Tính Xác Thực Và Việc Bảo Quản

08/09/2025
Các bước để phong thánh cho một vị thánh là gì?

Các bước để phong thánh cho một vị thánh là gì?

07/09/2025
Công Giáo và Thời Đại

"Phúc cho tôi được nhận biết Danh Chúa và trở nên con cái của Ngài"

Liên hệ:

Fanpage Facebook: Công giáo và Thời Đại

Email: admin@cgtd.vn hoặc btt@cgtd.vn

 

  • Cộng Tác Viên
  • Chính sách (Policy)
  • Cam kết CTV
  • Về chúng tôi

Theo dõi chúng tôi

No Result
View All Result
  • Trang Chủ
  • Giáo Hội
    • Giáo Hội Thế Giới
    • Giáo Hội Việt Nam
    • Vatican
    • Mục Vụ
  • Kinh Thánh
    • Tin Mừng Hôm Nay
    • Tìm hiểu Kinh Thánh CG
      • Cựu Ước
      • Tân Ước
    • Suy Tư
    • Kinh Thánh cho thiếu nhi
      • Nhân vật
      • Địa điểm
      • Sách tô màu
      • Bài viết khác
      • Bảng chú giải
  • Phụng Vụ
    • Tìm Hiểu Phụng Vụ
    • Phụng Vụ
    • Lịch Phụng Vụ
    • Kinh Nguyện
    • Tài Liệu
  • Giáo Lý
  • Đời Sống Tâm Linh
    • Hạnh Các Thánh
      • Câu chuyện các Thánh
      • DANH SÁCH CÁC THÁNH GIÁO HỘI CÔNG GIÁO
    • Chia sẻ
  • Thư Viện
    • Văn Kiện
    • Tài Liệu
    • Thần Học
      • Kinh Thánh Công Giáo
      • Chúa Giêsu Kitô
    • Triết Học
    • Thiết Kế
      • Font Việt Hóa
    • Lịch sử Giáo hội
    • Sách hay

© 2017 cgtd.vn - Bản quyền thuộc về Công Giáo và Thời Đại.